Αποτελεί στρατηγική επιλογή της Περιφέρειας η διευρυμένη εφαρμογή και μεγαλύτερη εμβάθυνση των Ολοκληρωμένων Χωρικών Στρατηγικών τη νέα περίοδο, με σκοπό την άμβλυνση των προβλημάτων της διπλής περιφερειακότητας της Περιφέρειας και της συμβολής στην αποτελεσματικότητα των πόρων. Βάσει αυτής της επιλογής, στο πλαίσιο του Προγράμματος «Βόρειο Αιγαίο» 2021-2027, αξιοποιούνται όλα τα «εργαλεία» χωρικού σχεδιασμού της νέας προγραμματικής περιόδου, όπως είναι η Τοπική Ανάπτυξη με πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων (ΤΑΠΤΟΚ).
Οι πολιτικές ολοκληρωμένης χωρικής ανάπτυξης, αλλά και ειδικότερα της τοπικής ανάπτυξης με την πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων (ΤΑΠΤοΚ), είναι ένα πολύ σημαντικό εργαλείο στην άμβλυνση των ανισοτήτων που έχουν το χαρακτηριστικό της γεωγραφικής διασποράς, διότι συμβάλουν στοχευμένα στην επίλυση των τοπικών προβλημάτων μέσω της χρήσης των κατάλληλων αναπτυξιακών εργαλείων που είναι διαθέσιμα. Οι στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης έχουν ως βασικό χαρακτηριστικό τον «εκ των κάτω προς τα επάνω» σχεδιασμό, δημιουργώντας έτσι τις προϋποθέσεις για μία στενή, συνεχή και πολυεπίπεδη συνεργασία μεταξύ πολλών και ισχυρών συντελεστών σε τοπικό επίπεδο, όπως αιρετοί, τοπική διοίκηση, εκπρόσωποι επιχειρήσεων και της κοινωνίας των πολιτών. Οι πολιτικές αυτές στοχεύουν κατά βάση στην κοινή διαχείριση φυσικών πόρων, στην ενίσχυση των οικονομικών διασυνδέσεων, στην δημιουργία δικτύων σε διάφορα επίπεδα, στην ανάπτυξη κοινών υποδομών και στην προαγωγή καινοτόμων, έξυπνων και πράσινων πολιτικών.
Στο πλαίσιο αυτό, οι στρατηγικές ΤΑΠΤοΚ αποτελούν εργαλεία ολοκληρωμένης χωρικής ανάπτυξης για την εφαρμογή αναπτυξιακών στρατηγικών σε συγκεκριμένες περιοχές με τα εξής χαρακτηριστικά:
(α) αναπτυξιακή υστέρηση, μείωση πληθυσμού και ύπαρξη σημαντικών εμποδίων ανάπτυξης,
(β) ύπαρξη περιορισμένων διασυνδέσεων με αστικά κέντρα και μειωμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες,
(γ) ελλείψεις κοινωνικών υποδομών και δομών και συγκέντρωση μειονεκτικών κοινωνικών ομάδων και φαινομένων κοινωνικού αποκλεισμού,
(δ) χαμηλός δείκτης περιβαλλοντικής ανάπτυξης,
(ε) ύπαρξη προϋποθέσεων για ανάπτυξη δικτύων οικονομικών δραστηριοτήτων με στόχο τη δημιουργία οικονομιών συσσωμάτωσης,
(στ) ύπαρξη αξιόλογων πολιτιστικών και φυσικών πόρων με δυνατότητες αξιοποίησης για δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Ο ολοκληρωμένος χαρακτήρας της χωρικής στρατηγικής και του σχεδίου υλοποίησης εξασφαλίζεται μέσω της συμπληρωματικότητας και συνεκτικότητας των προτεινόμενων δράσεων, καθώς και με την αντιπροσωπευτικότητα του συστήματος διακυβέρνησης.
Οι στόχοι της χωρικής στρατηγικής κάθε περιοχής επικεντρώνονται στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας και της ελκυστικότητάς τους, στην άμβλυνση των μειονεκτημάτων που προκύπτουν από το χαρακτήρα της νησιωτικότητας, στη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος, και στην ανάδειξη των πολιτιστικών και φυσικών πόρων καθώς και στη βελτίωση της καθημερινής ζωής των πολιτών μέσω της ενίσχυσης των ανέργων, της ίδρυσης και λειτουργίας επιχειρήσεων και της βελτίωσης των υπηρεσιών.
Η χάραξη κάθε στρατηγικής αποτέλεσε προϊόν ευρείας διαβούλευσης με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη κάθε νησιού (ΟΤΑ, λοιπούς φορείς δημοσίου & ιδιωτικού τομέα) στην βάση της «εκ των κάτω προς τα επάνω» προσέγγισης, με συντονιστές τις Ομάδες Τοπικής Δράσης (γνωστές για επιτυχημένες αντίστοιχες πρακτικές στα νησιά μας για σειρά ετών στο πλαίσιο των Πρωτοβουλιών Leader).
Με βάση τα παραπάνω, εντάχθηκαν στο Πρόγραμμα και ξεκινούν την υλοποίησή τους τέσσερις στρατηγικές ΤΑΠΤοΚ, Συνολικού Ενδεικτικού Προϋπολογισμού 69.470.440 € (σε Δημόσια Δαπάνη) στα μεγάλα νησιά της Περιφέρειάς μας Λέσβο, Χίο, Σάμο και Λήμνο, με δικαιούχο την Ομάδα Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ) κάθε περιοχής.
Η κεντρική κατεύθυνση κάθε στρατηγικής αντικατοπτρίζεται στο «όραμά» της για τα επόμενα χρόνια.
«Τοπική Αναπτυξιακή Στρατηγική με Όραμα, αλλάζουμε έξυπνα το μέλλον της Λέσβου» – Ενίσχυση της κοινωνικής και οικονομικής ευημερίας της Λέσβου. αξιοποίηση των πλεονεκτημάτων της με εξωστρέφεια. διεύρυνση, μεγέθυνση και αναδιοργάνωση της παραγωγικής βάσης με ποιοτική διαφοροποίηση για ανάπτυξη της ανταγωνιστικότητας, της απασχόλησης, της ποιότητας ζωής και της κοινωνικής συνοχής. Το κείμενο της Απόφασης έγκρισης βρίσκεται πατώντας ΕΔΩ.
«Ολοκληρωμένο Σχέδιο Βιώσιμης και Αειφόρου Ανάπτυξης νήσου Χίου, εκτός του αστικού κέντρου αυτής» – Στήριξη του τοπικού πληθυσμού με δράσεις βελτίωσης της καθημερινότητας και ενίσχυσης της τοπικής επιχειρηματικότητας, ιδιαίτερα της επιχειρηματικότητας των νέων, με μοχλό την ιδιαίτερη φυσική και ανθρωπογενή ταυτότητα της περιοχής παρέμβασης. Το κείμενο της Απόφασης έγκρισης βρίσκεται πατώντας ΕΔΩ.
«Στρατηγική ΤΑΠΤοΚ Σάμου 2021-2027 στο πλαίσιο του Ε.Π. «Βόρειο Αιγαίο» – Ισόρροπη ανάπτυξη και δημιουργία ανθεκτικής, αειφόρου και έξυπνης οικονομίας, που θα οδηγήσει στην ενδυνάμωση του τοπικού κοινωνικού κεφαλαίου και στη βελτίωση της ελκυστικότητας της περιοχής ως τόπου διαμονής, επίσκεψης ή εργασίας. Το κείμενο της Απόφασης έγκρισης βρίσκεται πατώντας ΕΔΩ.
«Λημνία Γη – Ποιότητα, Αειφορία, Πολιτισμός» – Η ενίσχυση της θέσης της Λήμνου ως αναδυόμενου ποιοτικού τουριστικού προορισμού παράλληλα με την ενδυνάμωση της σημαντικής παραγωγικής δυναμικής του νησιού στον αγροδιατροφικό τομέα και η ανάδειξη της αγροτικής αρχιτεκτονικής κληρονομιάς μέσα σε ένα ελκυστικό φυσικό περιβάλλον σε συνδυασμό με την τοπική πολιτιστική παράδοση και τα σημαντικά μνημεία αποτελούν το βασικό περιεχόμενο του προγράμματος. Το κείμενο της Απόφασης έγκρισης βρίσκεται πατώντας ΕΔΩ.