Πρόγραμμα «Βόρειο Αιγαίο»

ΕΣΠΑ 2021-2027

Περιφερειακή στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης

Η Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου που εγκρίθηκε το 2015, χαρακτηρίζεται από τον προσδιορισμό στρατηγικών τομέων και βασίζεται στην ανάλυση των ισχυρών σημείων και των δυνατοτήτων της τοπικής οικονομίας.

Για την Περίοδο 2014-2020, η Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (ΠΣΕΕ) αφορά στους εξής τομείς:

  • Αγροδιατροφική Αλυσίδα
  • Τουρισμός – Πολιτισμός
  • Περιβάλλον
  • Νησιά ίσων ευκαιριών
  • Ψηφιακές Τεχνολογίες που διατρέχουν όλους τους τομείς.

Οι τομείς αυτής της στρατηγικής δεν μπορούν να μεταβληθούν άρδην στην νέα προγραμματική περίοδο αλλά αυτό που είναι επιθυμητό να γίνει είναι η περαιτέρω εξειδίκευση των ως άνω τομέων.

Η εξειδίκευση αυτή αποτελεί αντικείμενο της Διαδικασίας Επιχειρηματικής Ανακάλυψης (ΔΕΑ) στην οποία θα κληθούν να συμμετάσχουν οι φορείς της τετραπλής έλικας.

Οι φορείς της τετραπλής έλικας είναι οι:

  • Επιχειρήσεις,
  • Φορείς παροχής γνώσης (πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα),
  • Αρμόδιοι φορείς του ευρύτερου δημόσιου τομέα,
  • Φορείς της κοινωνίας των πολιτών.

Η Διαδικασία Επιχειρηματικής Ανακάλυψης είναι «εκ των κάτω» διαδικασία εντοπισμού και εξειδίκευσης των στρατηγικών περιοχών στις οποίες επικεντρώνονται οι επενδύσεις στην έξυπνη εξειδίκευση.

Είναι μια συνεχής διαδικασία, ενεργή σε όλα τα στάδια υλοποίησης της Στρατηγικής: τη διαμορφώνει, την ανατροφοδοτεί, την τροποποιεί, την εμπλουτίζει.

Σύμφωνα με το Πρόγραμμα «Βόρειο Αιγαίο» 2021-2027 και το προοίμιο (14) του Κανονισμού 1058/21 για το ΕΤΠΑ και το Ταμείο Συνοχής αναφέρεται ότι «η στήριξη από το ΕΤΠΑ στο πλαίσιο του στόχου πολιτικής 1 (ΣΠ 1) και ειδικότερα για τον ειδικό στόχο 1.1 θα πρέπει να βασίζεται στη δημιουργία ικανοτήτων για στρατηγικές έξυπνης εξειδίκευσης, οι οποίες θέτουν προτεραιότητες σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο, ή και στα δύο, για την αύξηση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματός τους αναπτύσσοντας και αντιστοιχίζοντας τα πλεονεκτήματα της έρευνας και της καινοτομίας με τις ανάγκες των επιχειρήσεων και τις αναγκαίες δεξιότητες μέσω μίας διαδικασίας επιχειρηματικής ανακάλυψης…».

Όσον αφορά τους ειδικούς στόχους 1.2 και 1.3 και την ευθυγράμμισή τους με τη Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης ισχύουν τα αναφερόμενα στο πρόγραμμα «Βόρειο Αιγαίο» 2021-2027.

Στον παρακάτω πίνακα  αποτυπώνονται οι δράσεις ανά ειδικό στόχο και οι προδιαγραφές αναφορικά με την ΔΕΑ.

 

Άξονας Προτεραιότητας 1 του Προγράμματος «Βόρειο Αιγαίο» 2021-2027
α/α Στόχος πολιτικής Ειδικός στόχος  Τίτλος δράσης Ενδεικτικός Π/Υ (ΔΔ) Χωρική στρατηγική Δείκτες Αποτελέσματα ΔΕΑ
1 1 1.1 Δημόσιες Ερευνητικές υποδομές 3.000.000 RCR102  Θέσεις έρευνας που δημιουργήθηκαν στις υποστηριζόμενες οντότητες

RCO06    Ερευνητές που εργάζονται σε υποστηριζόμενες ερευνητικές εγκαταστάσεις

Συμπεράσματα που θα οδηγούν σε επιλέξιμους τομείς ΠΣΕΕ.
2 1 1.1 Ερευνητικές υποδομές επιχειρήσεων 2.500.000 RCR102  Θέσεις έρευνας που δημιουργήθηκαν στις υποστηριζόμενες οντότητες

RCO06    Ερευνητές που εργάζονται σε υποστηριζόμενες ερευνητικές εγκαταστάσεις

Συμπεράσματα που θα οδηγούν σε επιλέξιμους τομείς ΠΣΕΕ και επιλέξιμες δαπάνες ώστε να καθορισθεί το καθεστώς ενίσχυσης
3 1 1.1 Ανάπτυξη νέων προϊόντων (με την ευρεία έννοια), με χρήση/αξιοποίηση αποτελεσμάτων έρευνας και καινοτομιών 3.000.000 RCR03    Μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) που εισάγουν καινοτομίες προϊόντων ή διαδικασιών

RCO01    Υποστηριζόμενες επιχειρήσεις

RCO02    Επιχειρήσεις που υποστηρίζονται με επιχορηγήσεις

Συμπεράσματα που θα οδηγούν σε επιλέξιμους τομείς ΠΣΕΕ και επιλέξιμες δαπάνες ώστε να καθορισθεί το καθεστώς ενίσχυσης
4 1 1.1 Συνεργασία επιχειρήσεων με ερευνητικούς φορείς για έρευνα/τεχνολογία, με επισπεύδουσες τις επιχειρήσεις και αναδόχους τους ερευνητικούς φορείς, στο πλαίσιο της περιφερειακής διάστασης της Εθνικής Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης 3.000.000 RCR03    Μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) που εισάγουν καινοτομίες προϊόντων ή διαδικασιών

RCO01    Υποστηριζόμενες επιχειρήσεις

RCO02    Επιχειρήσεις που υποστηρίζονται με επιχορηγήσεις

RCO10    Επιχειρήσεις που συνεργάζονται με ερευνητικούς οργανισμούς

Συμπεράσματα που θα οδηγούν σε επιλέξιμους τομείς ΠΣΕΕ και επιλέξιμες δαπάνες ώστε να καθορισθεί το καθεστώς ενίσχυσης
5 1 1.1 Μηχανισμός υποστήριξης της προώθησης της έρευνας/τεχνολογίας και καινοτομίας στις επιχειρήσεις και της επιχειρηματικής ανακάλυψης, σύμφωνα με την περιφερειακή  διάσταση της  Εθνικής Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης 1.046.858 RCR03    Μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) που εισάγουν καινοτομίες προϊόντων ή διαδικασιών

RCO01    Υποστηριζόμενες επιχειρήσεις

RCO04    Επιχειρήσεις χωρίς χρηματοδοτική υποστήριξη

Ø
6 1 1.2 Δράσεις/Δημόσια Έργα τοπικής/περιφερειακής κλίμακας (Διοικητική εξυπηρέτηση πολιτών / πολιτισμός / τουρισμός)

[Μέρος της δράσης σε Στρατηγικές Χωρικής Ανάπτυξης (ΒΑΑ, ΤΑΠΤοΚ, ΟΧΕ)]

 

 

6.000.000 ΒΑΑ ΟΧΕ  ΤΑΠΤΟΚ RCR11    Χρήστες νέων και αναβαθμισμένων δημόσιων ψηφιακών υπηρεσιών, προϊόντων και διαδικασιών

RCO14    Δημόσιοι οργανισμοί που υποστηρίζονται για την ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών, προϊόντων και διαδικασιών

RCO75    Στρατηγικές για Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη που υποστηρίζονται

RCO80    Στρατηγικές με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων που υποστηρίζονται

η εξειδίκευσή τους σε κατηγορίες πράξεων (αντίστοιχες δράσεις) θα πραγματοποιηθεί κατά τον σχεδιασμό των αντίστοιχων στρατηγικών με τη διαδικασία «από κάτω προς τα πάνω» (bottom up).
7 1 1.2 Δράσεις τηλεϊατρικής σχετικά μικρής κλίμακας τοπικής κυρίως ή/και περιφερειακής εμβέλειας χωρίς ανάγκη διαλειτουργικότητας με κεντρικά συστήματα).

[Στη στρατηγική Χωρικής Ανάπτυξης (ΟΧΕ)]

 

500.000  ΟΧΕ RCR11    Χρήστες νέων και αναβαθμισμένων δημόσιων ψηφιακών υπηρεσιών, προϊόντων και διαδικασιών

RCO14    Δημόσιοι οργανισμοί που υποστηρίζονται για την ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών, προϊόντων και διαδικασιών

RCO75    Στρατηγικές για Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη που υποστηρίζονται

η εξειδίκευσή τους σε κατηγορίες πράξεων (αντίστοιχες δράσεις) θα πραγματοποιηθεί κατά το σχεδιασμό των αντίστοιχων στρατηγικών με τη διαδικασία «από κάτω προς τα πάνω» (bottom up)
8 1 1.3 Κατά προτεραιότητα εφαρμογή καινοτομιών κατά κανόνα μη τεχνολογικών από τις επιχειρήσεις στο πλαίσιο της περιφερειακής διάστασης της Εθνικής Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης 7.000.000 RCR04    ΜΜΕ που εισάγουν καινοτομίες μάρκετινγκ ή οργάνωσης

RCO01    Υποστηριζόμενες επιχειρήσεις

RCO02    Επιχειρήσεις που υποστηρίζονται με επιχορηγήσεις

Συμπεράσματα που θα οδηγούν σε επιλέξιμους τομείς ΠΣΕΕ και επιλέξιμες δαπάνες ώστε να καθορισθεί το καθεστώς ενίσχυσης. Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου ειδικού στόχου ποσοστό έως 80% των διαθέσιμων πόρων θα διατεθεί στους τομείς που συνδέονται με τις κατευθύνσεις της περιφερειακής διάστασης της ΕΣΣΕ (RIS3).
9 1 1.3 Προώθηση των πωλήσεων και κυρίως των εξαγωγών. 4.000.000 RCR19    Επιχειρήσεις με υψηλότερο κύκλο εργασιών

RCO01    Υποστηριζόμενες επιχειρήσεις

RCO02    Επιχειρήσεις που υποστηρίζονται με επιχορηγήσεις

Συμπεράσματα που θα οδηγούν σε επιλέξιμους τομείς ΠΣΕΕ και επιλέξιμες δαπάνες ώστε να καθορισθεί το καθεστώς ενίσχυσης. Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου ειδικού στόχου ποσοστό έως 80% των διαθέσιμων πόρων θα διατεθεί στους τομείς που συνδέονται με τις κατευθύνσεις της περιφερειακής διάστασης της ΕΣΣΕ (RIS3).
10 1 1.3 Αξιοποίηση τοπικής αγροτικής  παραγωγής (δεύτερη μεταποίηση) [Στις στρατηγικές Χωρικής Ανάπτυξης (ΒΑΑ, ΤΑΠΤοΚ, ΟΧΕ)] 7.000.000 ΟΧΕ

ΒΑΑ

ΤΑΠΤΟΚ

RCR01    Θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν στις υποστηριζόμενες οντότητες

RCR19    Επιχειρήσεις με υψηλότερο κύκλο εργασιών

RCO01    Υποστηριζόμενες επιχειρήσεις

RCO02    Επιχειρήσεις που υποστηρίζονται με επιχορηγήσεις

RCO75    Στρατηγικές για Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη που υποστηρίζονται

RCO80    Στρατηγικές με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων που υποστηρίζονται

Συμπεράσματα που θα οδηγούν σε επιλέξιμους τομείς ΠΣΕΕ και επιλέξιμες δαπάνες ώστε να καθορισθεί το καθεστώς ενίσχυσης. Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου ειδικού στόχου ποσοστό έως 80% των διαθέσιμων πόρων θα διατεθεί στους τομείς που συνδέονται με τις κατευθύνσεις της περιφερειακής διάστασης της ΕΣΣΕ (RIS3).
11 1 1.3 Σύνδεση με τον τουρισμό/πολιτισμό (για ανάπτυξη αλυσίδων αξίας). [Στις στρατηγικές Χωρικής Ανάπτυξης (ΒΑΑ, ΤΑΠΤοΚ, ΟΧΕ)] 13.000.000 ΟΧΕ

ΒΑΑ

ΤΑΠΤΟΚ

RCR01    Θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν στις υποστηριζόμενες οντότητες

RCR19    Επιχειρήσεις με υψηλότερο κύκλο εργασιών

RCO01    Υποστηριζόμενες επιχειρήσεις

RCO02    Επιχειρήσεις που υποστηρίζονται με επιχορηγήσεις

RCO75    Στρατηγικές για Ολοκληρωμένη Χωρική Ανάπτυξη που υποστηρίζονται

RCO80    Στρατηγικές με πρωτοβουλία τοπικών κοινοτήτων που υποστηρίζονται

Συμπεράσματα που θα οδηγούν σε επιλέξιμους τομείς ΠΣΕΕ και επιλέξιμες δαπάνες ώστε να καθορισθεί το καθεστώς ενίσχυσης. Στο πλαίσιο του συγκεκριμένου ειδικού στόχου ποσοστό έως 80% των διαθέσιμων πόρων θα διατεθεί στους τομείς που συνδέονται με τις κατευθύνσεις της περιφερειακής διάστασης της ΕΣΣΕ (RIS3).

 

****Επεξήγηση όρων

ΒΑΑ Βιώσιμη Αστική ανάπτυξη

ΟΧΕ Ολοκληρωμένες χωρικές Επενδύσεις

ΤΑΠΤΟΚ Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία Τοπικών Κοινοτήτων

 

Η ΔΕΑ και ο μηχανισμός εφαρμογής της θα πρέπει να διασφαλίζουν την ισότιμη και επαρκή εκπροσώπηση όλων των παραγόντων (φορείς της «τετραπλής έλικας»), οι οποίοι εμπλέκονται στην επικαιροποίηση και την περαιτέρω εξειδίκευση των τομέων της ΠΣΕΕ και τον εντοπισμό των εστιών ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος.

 

Η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (ΠΒΑ) θα πρέπει να προχωρήσει στον προσδιορισμό, μέσω της ΔΕΑ, των δικών περιοχών παρέμβασης και προτεραιοτήτων που ταιριάζουν στην Περιφέρεια (ακολουθώντας πάντα το 2ο και 3ο  επίπεδο εξειδίκευσης της Εθνικής στρατηγικής έξυπνης εξειδίκευσης Αρχείο.

Ως βάση διαβούλευσης, η διαχειριστική αρχή της ΠΒΑ προχώρησέ σε μια πρώτη έκδοση δυνητικών περιοχών παρέμβασης και προτεραιοτήτων που ταιριάζουν στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου σύμφωνα με την εμπειρία και την ανάλυση των χρηματοδοτικών σχεδίων που έχουν υλοποιηθεί κατά την περίοδο 2014-2020. Αρχείο

 

Τα αποτελέσματα που θα προκύψουν από τη διενέργεια της ΔΕΑ μπορεί να εμπίπτουν στις περιοχές παρέμβασης και τις προτεραιότητες που έχουν ήδη αναδειχθεί σε εθνικό επίπεδο (βλ. Αρχείο ) ή να καταλήγουν σε νέες περιοχές παρέμβασης ή/και προτεραιότητες.

 

Στην περίπτωση που η ΔΕΑ αναδείξει νέες/διαφορετικές περιοχές παρέμβασης ή/και προτεραιότητες, αυτές θα καταγράφονται με τρόπο αντίστοιχο με αυτόν της ΔΕΑ του εθνικού επιπέδου (θα ακολουθείται η κωδικοποίηση του 2ου   και 3ου   επιπέδου εξειδίκευσης).

 

Η διαδικασία της επιχειρηματικής ανακάλυψης (ακολουθώντας πάντα το 2ο  και 3ο  επίπεδο εξειδίκευσης) θα πρέπει συμβάλει στη σύνταξη και στον καθορισμό των προδιαγραφών των προσκλήσεων του Στόχου Πολιτικής 1 (ΣΠ 1), καθώς η ενσωμάτωση των επιπέδων εξειδίκευσης θα αποτελεί προϋπόθεση υποβολής αίτησης χρηματοδότησης μέσω του Πληροφορικού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων.

Η ΔΕΑ δεν είναι αυτοσκοπός αλλά εργαλείο εξεύρεσής βέλτιστων επενδυτικών σχεδίων που εναρμονίζονται με την Περιφερειακή στρατηγική έξυπνης εξειδίκευσης και μπορούν να χρηματοδοτηθούν μέσα από στοχευμένες προσκλήσεις κρατικών ενισχύσεων.

Για το καλύτερο σχεδιασμό των προσκλήσεων θα βοηθούσε  από την πλευρά σας, η συμπλήρωση του ερωτηματολογίου ώστε οι υπηρεσίες της ΠΒΑ να γνωρίζουν τόσο τις ανάγκες των τοπικών επιχειρήσεων όσο και τους κλάδους με τη μεγαλύτερη δυναμική σε κάθε νησί.

Αφού ολοκληρωθεί η Διαδικασία Επιχειρηματικής Ανακάλυψης, θα ξεκινήσει η έκδοση των προσκλήσεων κρατικών ενισχύσεων.

 

Για την διευκόλυνση των δυνητικών επενδυτών έχουν αναρτηθεί οι περιλήψεις των προσκλήσεων (κάνοντας κλικ πάνω σε κάθε μια πρόσκληση του πίνακα) που βρίσκονται σε στάδιο διαβούλευσης.

Μετάβαση στο περιεχόμενο